مدل¬سازی آب زیرزمینی با استفاده از GMS (مطالعه موردی: دشت بیضا)

آب­های زیرزمینی سهم بسزایی در تامین آب شیرین در سراسر جهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک برعهده دارد.  برداشت بیش از حد از آب­های زیرزمینی در مناطق نیمه­خشک، در سال های اخیر، سبب کاهش روزافزون حجم و درنتیجه سطح آب زیرزمینی شده است. از این رو، رصد و پیش­بینی سطح آب زیرزمینی،  کلید مدیریت پایدار آب‌های زیرزمینی است . برای  رصد و پیش­بینی کمی و کیفی آبخوان­ها از مدل­های آب زیرزمینی استفاده می­شود (Talebi et al., 2022). مدل آب زیرزمینی، فرم ساده شده­ای از یک سیستم آب­زیرزمینی است که با ساخت آن­ می­توان وضعیت سفره را تحت سناریوهای مختلف بررسی، پیش­بینی و راه­کارهای لازم را برای مقابله با تهدیدهای احتمالی وارده بر آن ارائه کرد. یکی از ابزارهای کارآمد برای شبیه­سازی آب­های زیرزمینی نرم افزار GMS  (Borgia et al., 2011; Jabbari et al., 2015)است. GMS، مدل پیشرفته MODFLOW است که بر پایه مدل ریاضی تفاضل محدودبنا شده است و برای ارزیابی کمی و کیفی آب­های زیرزمینی مورد استفاده قرار می­گیرد. برای شناخت خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدرودینامیکی آبخوان، از داده­های لاگ­های حفاری، آمار منابع آبی، داده­های چاه­های مشاهده­ای، آزمایش­های پمپاژ و ژئوالکتریک استفاده می­شود. در این پژوهش، آبخوان دشت بیضاء به کمک نرم افزار GMS بنا می­شود. به این منظور ،داده­های دوره 1385 تا 1396 به­کار می­رود.  داده­های سطح ایستابی آب زیرزمینی در مهر ماه سال 1385، به علت نوسانات کمتر در تراز آب زیرزمینی، برای واسنجی در حالت ماندگار مورد استفاده قرار می­گیرد. سپس، پارامترهای مدل در حالت ماندگار، با استفاده از داده­های *******، برای حالت غیر ماندگار واسنحی می­گردد. برای اطمینان ازصحت مدل از داده­های تراز سطح آب زیرزمینی از مهر ماه 1393 تا پایان شهریور ماه 1396 استفاده می­شود. سرانجام، براساس چند سناریو انتخابی تغییرات سطح ایستابی آب زیرزمینی بررسی می­شود.